Tuesday, June 06, 2006

Madismaya o madasig?

DIHAS inadlawng pagkinabuhi sa mga dapit diin Cinebuano ang inahang dila sa katawhan, dili malalis nga sa maong pinulongan nagdamgo ang mga tawo og maayong mga butang sa kinabuhi, nakigsulti pinaagi niini, nakiglantugi, nakigsabot, nagpatin-aw, nakig-areglo, naminaw, nakighugoy-hugoy, nagpakiluoy, namalikas, nanghimaraot, nangasaba, nanumboy, ugb.

Pinaagi sa baba. Apan, pinaagi sa katitikan, dili.

Pabasaha sa mga sinulat dinhi ning blog-ga kanang mga bag-ong tubo karon ug ang mga martial law generation, ug ang mga nataliwad-an sa maong mga panahon, kon makasugakod ba sila. Magpatuli kog usab kon makahimo pagbasa sa tumang kasayon ang bagang duot kanila---segurado ko nga dili gayod. Pero, pabasaha kana silag mga sinulat nga Tinagalog---bisag tuwaron pa pagbasa, mahimo nila. Gani, kon papilion, mas ganahan pa silang mopalawom sa ilang kaalam pinaagis pagbasag mga sinulat nga Tinagalog kaysa Cinebuano.

Alang nila, ang Binisaya alang da sa ubos nga parte sa lawas, gikas kutukuto paubos. Dili kini maayo alang sa kasingkasing ug sa pangisip. Tinagalog o Iningles maoy angay.

May you live in interesting times, matod sa karaang panultihong Ininsek. Kanatong nagmanggad sa pinulongang Binisaya o Cinebuano, ang maong panultihon makadugang paghiwa sa samad o makapadasig, agad sa atong pamensar. Makadugang paghiwa sa samad kon isipon natong waykahimoan na ang kasamtangang makapahugno nga kahimtang. Makapadasig kon isipon natong usa ka dakong hagit sa atong pagka katawhan ang maong kahimtang aron mohimo tag maayong mga lakang pagsulbad sa situwasyon.

Makapili pa ta.

No comments: