Tuesday, June 06, 2006

Madismaya o madasig?

DIHAS inadlawng pagkinabuhi sa mga dapit diin Cinebuano ang inahang dila sa katawhan, dili malalis nga sa maong pinulongan nagdamgo ang mga tawo og maayong mga butang sa kinabuhi, nakigsulti pinaagi niini, nakiglantugi, nakigsabot, nagpatin-aw, nakig-areglo, naminaw, nakighugoy-hugoy, nagpakiluoy, namalikas, nanghimaraot, nangasaba, nanumboy, ugb.

Pinaagi sa baba. Apan, pinaagi sa katitikan, dili.

Pabasaha sa mga sinulat dinhi ning blog-ga kanang mga bag-ong tubo karon ug ang mga martial law generation, ug ang mga nataliwad-an sa maong mga panahon, kon makasugakod ba sila. Magpatuli kog usab kon makahimo pagbasa sa tumang kasayon ang bagang duot kanila---segurado ko nga dili gayod. Pero, pabasaha kana silag mga sinulat nga Tinagalog---bisag tuwaron pa pagbasa, mahimo nila. Gani, kon papilion, mas ganahan pa silang mopalawom sa ilang kaalam pinaagis pagbasag mga sinulat nga Tinagalog kaysa Cinebuano.

Alang nila, ang Binisaya alang da sa ubos nga parte sa lawas, gikas kutukuto paubos. Dili kini maayo alang sa kasingkasing ug sa pangisip. Tinagalog o Iningles maoy angay.

May you live in interesting times, matod sa karaang panultihong Ininsek. Kanatong nagmanggad sa pinulongang Binisaya o Cinebuano, ang maong panultihon makadugang paghiwa sa samad o makapadasig, agad sa atong pamensar. Makadugang paghiwa sa samad kon isipon natong waykahimoan na ang kasamtangang makapahugno nga kahimtang. Makapadasig kon isipon natong usa ka dakong hagit sa atong pagka katawhan ang maong kahimtang aron mohimo tag maayong mga lakang pagsulbad sa situwasyon.

Makapili pa ta.

Sunday, May 28, 2006

Ang pagpatay og pinulongan

UNSAON pagpatay atong pinulongan?

Duha ka butang ray buhaton.

Ikauna. Pamatyon ang tanang makamao ug naggamit niini dihas pagkukabildo ug pagsulat niini. Oramismo. Way pasaylo.

Ikaduha. Sunogon ang tanang balasahon nga sinulat dihas atong pinulongan (o, papason sa mga websayt).

Problema lang kon kinsay mopasalig pagbuhat sa ingon. Segurado ko nga mismo ang numero unong kaaway sa atong pinulongan -- ang mga Tagalista -- di gyod mopasalig pagbuhat sa ingon. Mga ambisyo sila, apan dili sila ingon ka barbaro.


May lain silang gipalabing paagi pagpukan sa atong identidad: himoon tang mga way hibangkaagan sa kaugalingon tang pinulongan pinaagi sa edukasyong Tagalog.

Sunday, February 26, 2006

Nabanhawng paglaom!

MABUHI! Nia, nabalik na sad ko. Nabanhaw, sa laing pagkasulti. Dunay hinungdan: ang mga kalamboan karon nga nanghitabo sa Pilipinas.

Kay nagkaguliyang karon ang mga katawhan sa bansang Pilipinas. Buot sa mga Tagalog nga ilid-an ang pamunoang Arroyo, sumpaki sa kabubut-on sa mga Cebuano kinsa buot nga magpadayon ang naasoyng pamunoan.

Nagkadugay, nagkatin-aw ang kalainan sa pamensar tali sa mga Tagalog ug sa mga Cebuano labot sa lugaynong mga isyu. Di kalikayan nga, sa madugayg sa madali, mosangkad kini ngadtos panagbangi sa isyu nga mas hinungdanon ug mas lawom pa---ang isyu labot sa pinulongan.

Makalingawng mga hitabo nagsingabot. Atangi!